18 zalet, dla których warto zainstalować Linuksa

Tym, którzy odwiedzają ten serwis, nie trzeba tłumaczyć czym jest Linux. To pełnowartościowy, darmowy system operacyjny, który nie odbiega jakością (mnogość funkcji, aplikacji specjalistycznych, pełna konfigurowalność) od swoich konkurentów – Windowsa i MacOSa. W sieci można znaleźć bardzo dużo informacji na temat jego zalet. Jednak, w celu lepszego oglądu tematu dla osób zainteresowanych instalacją tego znakomitego systemu operacyjnego, warto je zebrać w jednym zestawieniu i krótko omówić.

Poniżej takie właśnie zestawienie.

1. Bezpłatny.

Na pierwszym miejscu oczywiście nie może zabraknąć kosztu instalacji Linuksa, a raczej jego brak. Dla większości potencjalnych użytkowników jest to podstawowa zaleta. Linux, w przeciwieństwie do swojego konkurenta z Redmond, nie jest licencjonowany. Jest „klasycznym” przykładem oprogramowania typu FOSS (Free and Open-Source Software). Jest rozpowszechniany na licencji GPL, więc można pobierać go za darmo i instalować na dowolnej liczbie komputerów. Istnieją płatne dystrybucje Linuksa, ale ich cena jest nieporównywalnie niższa od Windowsa. Na przykład Zorin OS w najlepszej swojej wersji Ultimate kosztuje € 39, co w porównaniu z ceną Windowsa 10 Home wynoszącą 629,99 zł jest raczej kwotą dość małą.

2. Otwartoźródłowy.

Jak wspomniano wyżej Linux jest systemem operacyjnym typu open source. Kod źródłowy jądra (i np. środowiska graficznego, które jest dzisiaj nieodzownym elementem każdego systemu operacyjnego) jest łatwo dostępny za darmo dla każdego, kto chce pomóc w rozwoju dystrybucji. Każdy, kto ma wiedzę programistyczną i potrafi kodować, może wnosić poprawki, zmieniać, modyfikować, ulepszać kod źródłowy. Dlaczego jest to zaleta? Dlatego, że każdego dnia niezliczona rzesza profesjonalnych albo amatorskich programistów pracuje nad uczynieniem danej dystrybucji jeszcze lepszej.

3. Różnorodny w dystrybucjach.

Linux jest rozpowszechniany w dystrybucjach, czyli wersjach. Praktycznie niemożliwe jest dzisiaj policzenie wszystkich wydanych do użytku dystrybucji. Jest to ogromnym plusem, gdyż daje możliwość wyboru. Użytkownik może wybrać odpowiednią dla siebie dystrybucję, kierując się gustem albo praktycznym zastosowaniem. Dystrybucje Linuksa różnią się od siebie wyglądem interfejsu graficznego, zaawansowaniem w użyciu, zawartością oprogramowania czy przeznaczeniem. Każdy z pewnością wybierze coś dla siebie. Np. użytkownik, nie chcący zagłębiać się w niuanse pracy z terminalem, wybierze Ubuntu, Minta, Zorina albo Deepina, natomiast dla użytkownika wymagającego, bardziej zaawansowanego, lepsze będą dystrybucje takie jak Arch, Fedora, OpenSUSE czy CentOS.

4. Wydajny.

Linux jest systemem operacyjnym o wysokiej wydajności. Bardzo dobrze radzi sobie z małą ilością pamięci masowej, może obsługiwać sieć (jako router LAN i WAN) albo potężną stację roboczą. Daje możliwość jednoczesnej, sprawnej pracy wielu użytkowników. Jest tak zbudowany, że jego działanie przebiega bez zakłóceń nawet wtedy, gdy dysk twardy jest zapełniony.

5. Wielozadaniowy.

Zaleta ta wynika z wydajności. Linux jest systemem operacyjnym wielozadaniowym, gdyż jednocześnie może wykonywać wiele zadań bez spadku szybkość systemu. Udostępnia narzędzia z wiersza polecenia (np. ssh, ip, mail, telnet), które umożliwiają łączność z innymi systemami i serwerami. Linux może jednocześnie tworzyć w sieci kopię zapasową i pobierać plik o dużej wadze, może też sprawnie pracować, kiedy uruchomionych jest bardzo wiele aplikacji.

6. Zapewniający bezpieczeństwo i prywatność.

Linux jest bezpieczniejszy niż Windows. Żaden system operacyjny nie zapewnia 100-procentowego bezpieczeństwa, ale architektura Linuksa (zapora sieciowa wbudowana jest w jądro systemu) i system autoryzacji administratora, sprawia, że jest on mniej podatny na ataki hakerskie. W Linuksie każdy program, czy to aplikacja do tworzenia muzyki, czy wirus, wymaga autoryzacji od administratora – hasła. Jeśli operacja nie zostanie potwierdzona hasłem, wirus nie uruchomi się. Zabiegi te sprawiają, że nie ma konieczności używania oprogramowania antywirusowego. Linux to również dobre rozwiązanie dla kogoś, kto wymaga prywatności w sieci. W tym systemie operacyjnym nie są zbierane dane o użytkowniku, co znacznie wpływa na anonimowość. Nie ma potrzeby używania narzędzi do zarządzania prywatnością.

Nadmienić przy okazji należy, że Linux oferuje dystrybucje „specjalistyczne”, które nastawione są na zapewnienie jak największego bezpieczeństwa i anonimowości. Przykładem jest Kodachi, Tails i Qubes.

7. Stabilny / niezawodny.

Kolejną ważną cechą Linuksa jest jego wysoka stabilność. Rzadko zwalnia lub zawiesza się. Nie trzeba go często restartować. Np. w Windowsie zdarza się, że podczas instalacji/deinstalacji aplikacji wymagany jest ponowny rozruch systemu. W przypadku Linuksa problem ten nie występuje. System ten może pracować bez zakłóceń bardzo długo. Istnieją komputery, które działają pod Linuksem nawet kilka lat. Jest to jeden z najważniejszych powodów, dla których Linux jest uważany za najlepszy system na serwer.

8. Elastyczny.

Linux to system o bardzo szerokim wachlarzu zastosowań i możliwościach. Może być używany na urządzeniach mobilnych (Android jest oparty na jądrze Linuksa), laptopach, stacjach roboczych albo serwerach. Ponadto nie ma znaczenia czy sprzęt, na którym jest instalowany jest stary czy najnowszy. Dzięki różnorodnym dystrybucjom sprawdzi się na każdej maszynie. Użytkownik ma też wpływ na komponenty Linuksa. Nie musi instalować pełnego zestawu aplikacji, tylko te, które będą mu przydatne. Jest znakomitym, darmowym systemem operacyjnych zarówno dla początkującego albo ceniącego łatwość obsługi użytkownika, jak i użytkownika zaawansowanego, który chce mieć pełną kontrolę nad komputerem.

9. Kompatybilny.

Linux od razu po zainstalowaniu zapewnia natychmiastową kompatybilność z większością urządzeń peryferyjnych. Obsługuje również prawie wszystkie istniejące formaty plików. Wymiana danych z aparatami fotograficznymi, telefonami komórkowymi czy drukarkami nie stwarza większych problemów i jest możliwa bez konieczności instalowania dodatkowych sterowników.

10. Przyjazny dla programistów.

Linux to doskonałe środowisko dla programistów. Obsługuje wszystkie najpopularniejsze języki programowania, takie jak Python, JavaScript, Java, C, C++. Oferuje wiele przydatnych aplikacji do programowania i natywnych bibliotek. Ponadto linuksowy terminal jest lepszy z punktu widzenia programisty niż windowsowski wiersz poleceń, a wielu programistów uważa, że menedżer pakietów ułatwia im wykonanie zadania. Innymi z istotnych powodów, dla których programiści wolą Linuksa, jest możliwość skryptowania bash oraz natywne wsparcie dla SSH.

11. Lekki.

Dystrybucje Linuksa są lekkie i niewymagające sprzętowo. Zużycie pamięci i miejsce na dysku twardym są bardzo małe. Linux nie „starzeje się” tak szybko jak Windows, przez co pozwalają na długie używanie tego samego komputera. Ponadto cecha ta daje też szerokie możliwości ponownego wykorzystania komputerów starych, np. jako serwera kopii zapasowych, serwera plików, firewalla albo po prostu jako maszyny do pisania. Istnieją systemy operacyjne stworzone specjalnie na starsze modele komputerów, jak np. Puppy, który wymaga zaledwie 256 MB pamięci RAM (wymaganie minimalne to tylko 64 MB) oraz procesora 333 MHz.

12. Bez zbędnego oprogramowania.

Linux nie zaśmieca i nie „obciąża” systemu zbędnym oprogramowaniem. W zasadzie każda dystrybucja linuksa posiada podstawowy zestaw aplikacji który obejmuje przeglądarkę internetową, klienta pocztowego, pakiet biurowy, przeglądarkę zdjęć, odtwarzacze multimedialne oraz programy niezbędne do funkcjonowania systemu. Co zostanie zainstalowane dodatkowo, zależy od użytkownika. Istnieją oczywiście dystrybucje dedykowane (np. stacja robocza dla twórców muzyki), które zawierają wiele aplikacji, przeznaczonych do tego celu, ale ich wybór zawsze zależy od preferencji użytkownika.

13. Udostępniający szeroką gamę oprogramowania.

Dostępna jest ogromna baza darmowych aplikacji. Z wielu repozytoriów oraz innych źródeł jak np. Sklep Snap można pobrać tysiące programów użytkowych, biurowych, graficznych i gier. Każdy użytkownik z pewnością znajdzie potrzebną aplikację.

14. Łatwy w użytkowaniu.

Linuks, wbrew panującej opinii, jest systemem operacyjnym prostym w obsłudze. Jego instalacja jest łatwa i szybka. Zajmuje mniej czasu niż instalacja Windowsa, ponieważ nie wymaga ingerencji użytkownika w konfigurację początkową. Nie jest wymagana instalacja sterowników do urządzeń peryferyjnych (drukarka, monitor) kart sieciowych, graficznych itp. Najważniejszym elementem łatwości użytkowania Linuksa jest graficzny interfejs. Chociaż Linux jest systemem operacyjnym opartym na pracy z Terminalem, każda jego dystrybucja posiada interaktywny interfejs użytkownika, dzięki któremu każdy może ją obsługiwać. Na prostotę obsługi wpływa także ogromne wsparcie.

15. Konfigurowalny.

Dostosowywanie jest cechą, która daje Linuksowi dużą przewagę nad innymi systemami operacyjnymi. Można spersonalizować system (zainstalować tapetę, zmienić schemat kolorów i motywy ikon), albo dodać/usunąć funkcję w zależności od potrzeb. Każda dystrybucja jest inna, ponadto oferuje cały wachlarz ustawiań, które pozwalają zmienić system pod gust i potrzeby użytkownika. Istnieje wiele środowisk graficznych do wyboru, np. GNOME, KDE, MATE. Możliwości konfiguracji są naprawdę ogromne.

16. Często aktualizowany.

Linux jest bardzo często aktualizowany. Wszystkie procesy uaktualniania systemu są pod kontrolą użytkownika. Może on wybrać opcję aktualizacji automatycznych, które wymagają jedynie potwierdzenia terminu. Instalacja trwa podczas pracy na komputerze, a ewentualny ponowny jego rozruch nie jest wymagany natychmiast. Ponadto proces aktualizacji przebiega o wiele szybciej niż w Windowsie. Windows, po instalacji, wymaga wielu aktualizacji, zajmujących bardzo dużo czasu. W Linuksie ewentualna aktualizacja, która wyświetli się tuż po zainstalowaniu, trwa zazwyczaj krótko. Generalnie zasadą Linuksa jest aktualizowanie częstsze ale „lżejszymi” plikami, co korzystnie wpływa na pracę z systemem.

17. Możliwy do uruchomienia w trybie „live”.

Linuksa można uruchomić w trybie „live” z nośników USB/CD. Daje to możliwość przetestowania danej dystrybucji bez konieczności instalacji. Istnieją dystrybucje, które pozwalają uruchomić się tylko i wyłącznie w trybie „live”. Przykładem jest Tails OS.

18. Mający wsparcie społeczności.

Linux oferuje wsparcie społeczności. Jako oprogramowanie FOSS, dysponuje on ogromną rzeszą programistów, wolontariuszy oraz pasjonatów, którzy udostępniają swoją wiedzę początkującym albo tym, którzy chcą zagłębiać się w linuksową wiedzę. Wiele jest forów, na których oferowana jest pomoc w rozwiązywaniu problemów, wiele jest serwisów, omawiających dany temat, są samouczki oraz dokumenty w różnych formatach. Każdy kto zaczyna przygodę – i nie tylko – z Linuksem, na pewno nie będzie pozostawiony sam z napotkanymi trudnościami.