elementary OS 6 wydany

10 sierpnia została wydana najnowsza wersja elementary OS. Jedną z cech charakterystycznych systemu elementaryjest niestandardowe środowisko graficzne Pantheon, które z kolei jest forkiem środowiska GNOME i bazuje na bibliotekach graficznych GTK+. Pantheon jest bardzo podobny do pulpitu komputerów Apple, co sprawia, że system operacyjny elementary jest godną uwagi alternatywą dla macOSa.

Najnowsza wersja elementary OS 6 o nazwie kodowej Odin miała premierę ponad 15 miesięcy od ostatniej aktualizacji 5.1.4. Została ona oparta na Ubuntu 20.04 LTS. Był jedną z najbardziej oczekiwanych dystrybucji Linuksa w 2021 roku.

Cassidy Blaede w poście na blogu projektu napisał:

„Elementarny OS 6 Odin jest dostępny do pobrania. Jest to największa jak dotąd aktualizacja platformy! W OS 6 skupiliśmy się na:

• umożliwieniu ci kontroli i wyrażania siebie,
• kontynuacji wprowadzania innowacji dzięki nowym funkcjom, oraz
• uczynieniu elementary OS łatwiejszym do zdobycia i bardziej inkluzywnym.”

Zmiany są naprawdę spore. Deweloperzy wprowadzili wiele ulepszeń komfortu pracy, poprawili bezpieczeństwo i ochronę prywatności. Najnowsze wydanie elementary zawiera zaktualizowane komponenty, nowe aplikacje i funkcje, polepszoną wydajność, lepszą obsługę sprzętu i wiele innych gadżetów. Odin jest reklamowany jako najbardziej dotychczas konfigurowalną wersją elementary, pozwalającą na całkowitą zmianę wyglądu.

Jakie zmiany nastąpiły na zewnątrz i wewnątrz elementary OS 6?

Przede wszystkim wersję Odin, według panujących trendów, wzbogacono wreszcie o ciemny motyw pulpitu. Użytkownik może go wybrać albo bezpośrednio z ekranu powitalnego, albo w innym, dowolnym czasie (System Settings → Desktop → Appearance). Chociaż ciemny motyw nie jest nowością, w tym przypadku deweloperzy włożyli sporo wysiłku w zapewnienie w nim spójności. Wszystkie preferencje tego motywu, podobnie jak standardowego motywu jasnego, są automatycznie stosowane w aplikacjach systemowych, zainstalowanych domyślnie i dostępnych z AppCenter. Oprócz tego do ustawień wyglądu dodano 10 nowych kolorów akcentujących elementy systemu (np. sugerowane przyciski akcji, przełączniki, style zaznaczania tekstu) w wybranym temacie jasnym albo ciemnym. Można też zastosować opcję automatycznego koloru akcentującego, który jest wybierany z aktualnej tapety.

Elementary OS 6, dzięki nowoczesnej technologii piaskownicy, chroni prywatność i zapewnia bezpieczeństwo na poziomie technicznym. Wszystkie aplikacje w AppCenter i kilka domyślnych aplikacji systemu są dystrybuowane jako Flatpak. Oznacza to pracę w środowisku piaskownicy, w którym wszystkie aplikacje są izolowane i bez dostępu do poufnych danych. Co więcej elementary OS 6 wykorzystuje tzw. Portale, które zapewniają kontrolę nad współdziałaniem aplikacji ze sobą i z danymi użytkownika. W Portalach każda aplikacje musi prosić o pozwolenie uzyskania dostępu do plików lub uruchomienia innej aplikacji. Użytkownik ma oczywiście wgląd w uprawnienia aplikacji oraz może je kontrolować. (System Settings → Applications). Powyższe zabezpieczenia dotyczą aplikacji instalowanych z AppCenter oraz za pomocą wbudowanego narzędzia Sideload (w tym wszystkich aplikacji Flatpak z innych źródeł zewnętrznych, takich jak Flathub albo witryna programisty).

Nową, bardzo przydatną funkcją elementary OS 6, przeznaczaną dla użytkowników ekranów i paneli dotykowych, jest nowy multi-touch. Wprowadzona obsługa nowych gestów pozwala na swobodne poruszanie się po systemie (np. otwiera widok wielozadaniowy, pokazujący uruchomione aplikacje i obszary robocze, przełącza między dynamicznymi obszarami roboczymi). Nowy multi-touch nie ogranicza się tylko do obsługi pulpitu. Pozwala on również np. na obsługę aplikacji, pracę z powiadomieniami na ekranie albo w centrum powiadomień, przewijanie układu stron, a nawet na płynną obsługę systemu.

Najnowszy elementary OS posiada przeprojektowany, ujednolicony graficznie i bogatszy system powiadomień. Ich okienka mają teraz funkcje plakietek, co pozwala na przekazywanie przez aplikacje więcej informacji. Pokazywane są również powiadomienia i informacje o akcjach, które są wyświetlane jako przyciski w „bąbelku” powiadomienia. Dzięki temu można zareagować na daną akcję bez konieczności otwierania aplikacji. Oprócz tego powiadomienia pilne mają nowy wygląd i dźwięk, co ułatwia ich identyfikację. Przeprojektowane zostało również centrum powiadomień. Jego wygląd jest teraz bardziej przejrzysty i został ujednolicony z wyglądem powiadomień (plakietki, emotikony).

W elementary OS 6 zostały dokonane aktualizacje aplikacji, takie jak na przykład:

• Aplikacja Camera ma nowy interfejs z możliwością przełączania kamer, dublowania obrazu, włączania lustrzanego odbicia obrazu oraz regulacji jasności i kontrastu.
• W aplikacji Calendar poprawiono obsługę kont online dzięki standardowi CalDAV. Dodany został import ICS, poprawiono obsługę trybu offline i usunięto problemy z całodniowymi wydarzeniami i strefami czasowymi.
• Zmieniono nazwę przeglądarki Epiphany na Web i wzbogaconą ją o funkcje ochrony przed śledzeniem i blokowania reklam. Ponadto jest ona teraz dostępna jako Flatpak, co pozwala na szybkie aktualizacje.
• Aplikację Mail została odnowiona, co wniosło wiele ulepszeń na poziomie pracy online. Poprawiona też została obsługa języków pisanych od prawej do lewej oraz obsługa funkcji dostępu dla platformy.
• AppCenter został zmieniony w celu obsługi Flatpak. Również powiadamia o zakończeniu instalacji aplikacji, aby umożliwić jej szybkie otwarcie. Poprawiony został wygląd nagłówków aplikacji, w tym kontrast przycisków, oraz wzbogacono powiadomienia.
• Wprowadzono wiele poprawek, usprawniających pracę na Terminala.
• Poprawiono błędy i wydajność w wielu innych aplikacjach, takich jak na przykład: Music, Videos, Photos, Calculator.

W elementary OS 6 premierę ma aplikacja Tasks (Zadania). Służy ona do planowania i organizacji wydarzeń i zadań do wykonania. Tasks obsługuje synchronizację z wieloma kontami i listami oraz posiada m.in. przypomnienia czasowe i związane z lokalizacją. Ponadto Odin posiada aplikację Firmware, obsługiwaną przez Linux Vendor Firmware Service. Za jej pomocą można uzyskać aktualizacje oprogramowania sprzętowego dla urządzeń (np. Dell, Lenovo, HP, Intel, Logitech) bez konieczności wchodzenia w inne ustawienia.

W elementary OS w najnowszej wersji poprawiony został Panel, wyświetlający się podczas obsługi pulpitu, oraz wzbogacone zostały informacje na nim, takie jak np. głośność, nazwa sieci bezprzewodowej, dokładny procent baterii i czas do naładowania lub wyczerpania. Zwiększona została funkcjonalność wskaźnika dźwięku i ulepszony został wskaźnik zasilania.

Pojawiło się również wiele innych, „drobniejszych” poprawek, usprawniających przepływ pracy, takich jak na przykład:

• ulepszony widok wielozadaniowy (pozwala na łatwiejsze rozpoznanie poszukiwanego otwartego okna),
• ulepszone menu kontekstowe okna,
• nowe menu kontekstowe pulpitu,
• ulepszone narzędzie Screenshot (ułatwiony zrzutów ekranu określonego okna, wzbogacone opcje zapisywania obrazu),
• ulepszony widok hot corners (pozwala przenieść okno do nowego obszaru roboczego oraz je zmaksymalizować),
• nowy krój pisma Inter,
• obsługa nowszego sprzętu,
• zaktualizowane tłumaczenia.

System elementary OS 6 to system uniwersalny i inkluzywny. Lata doświadczeń deweloperów oraz dobry kierunek ewolucji zrobiły swoje. Może być używany przez użytkowników, którzy oczekują od komputera nieskomplikowanego narzędzia do pracy, ale również przez użytkowników doświadczonych i profesjonalistów. Odin zapewnia znakomitą wydajność na każdym poziomie, a praca na nim jest intuicyjna i niewymagająca.

Elementary OS 6 Odin posiada następujące minimalne wymagania systemowe:

• procesor Intel i3 lub porównywalny 64-bitowy dwurdzeniowy procesor,
• 1 GB pamięci RAM,
• dysk twardy z 10-15 GB wolnego miejsca,
• minimalna rozdzielczość wyświetlacza 1024×768.

Elementary OS 6 jest darmowy, ale przy okazji jego pobrania można przekazać zespołowi na rzecz projektu dowolną kwotę.

Strona domowa elementary OS oraz pobieranie – elementary.io/pl.

Więcej informacji o systemie można przeczytać tutaj.