GNOME – lepsze zaczyna się od 40-stki?

GNOME to jedno z najpopularniejszych środowisk graficznych, które jest domyślnie używane między innymi przez takie dystrybucje jak Fedora, Debian, OpenSUSE czy Ubuntu.
24 marca bieżącego roku została wydana jego najnowsza wersja – opatrzona numerem 40.

GNOME 40 to środowisko bardzo odmienione, charakteryzujące się innym podejściem do pracy niż poprzednie wersje. Twórcy skupili się głównie na nowych funkcjach i wyglądzie, ale wprowadzili również mnóstwo mniejszych poprawek i ulepszeń. Jak podaje strona projektu, wydanie zawiera w sumie 24 571 zmian. Jest to liczba imponująca. Niemal od początku istnienia GNOME jego twórcy skupiali się nad ergonomią i praktycznością. Ich najnowszy projekt, jak twierdzą – utrzymuje oba te elementy na bardzo wysokim poziomie.

Najważniejszą zmianą, która od razu rzuca się w oczy, jest wygląd pulpitu oraz zmiana orientacji rozmieszczonych na nim elementów z pionowej na poziomą. Nowy tryb zadań nastawiony jest przede wszystkim na usprawnienie pracy pod kątem wielozadaniowości, jednak tak, by drobiazgami nie rozpraszał użytkownika. Praca może odbywać się na wielu dynamicznie tworzonych pulpitach. Centralną część ekranu wypełnia menu aplikacji albo przestrzenie robocze, których kolejność może być dowolnie zmieniana. Na pasku zadań (taskbar ) na dole pulpitu możemy umieścić skróty najczęściej używanych przez nas programów, zaś pasek wyszukiwarki u góry pozwoli nam szybko znaleźć dowolny plik. Na ekranie możemy poruszać się w dwóch kierunkach. Obszary robocze rozmieszczone są poziomo, zaś dostosowywalna do potrzeb siatka aplikacji i przegląd dostępne są w pionie. Nawigowanie po systemie jest intuicyjne, szybkie i wygodne, bez względu czy wykorzystywana jest do tego klawiatura, myszka, czy touchpad. Nowością, o której warto w tym miejscu wspomnieć jest identyfikacja okna za pomocą pojawiającej się po najechaniu kursorem ikony i nazwy.

W wyglądzie mamy również cały szereg pomniejszych zmian, takich jak:

• wyświetlanie pulpitu działań zaraz po uruchomieniu, co pomaga w rozpoczęciu pracy z komputerem;
• wprowadzenie kreski, oddzielającej pracujące programy ulubione od pozostałych;
• dodanie ikony aplikacji nad miniaturą okna dla lepszej identyfikacji;
• wyświetlanie przełącznika na każdym obszarze roboczym, nie tylko na głównym.

Wizualnie GNOME 40 charakteryzuje się dopracowaniem szczegółów. Narożniki okien zaokrąglono, ostre krawędzie „wygładzono”, sidebar została ujednolicony stylistycznie. Pulpit jest przejrzysty, jego elementy wyglądają po prostu ładnie i „lekko”.

W GNOME 40 wprowadzono również cały szereg znaczących poprawek aplikacji.

Na przykład przeglądarka internetowa Epiphany posiada nowy pasek kart z obsługą ekranu dotykowego. Wprowadzono automatyczne pozycjonowanie ikon wskaźników nowych kart oraz nowe skróty klawiaturowe. Ma też nowy wygląd zakładek, które są łatwiejsze w użyciu. Umożliwione jest szybkie ich przewijanie

Za kolei aplikację Weather całkowicie przeprojektowano. Zmieniony został jej wygląd, pokazuje więcej informacji o pogodzie. Zawiera dwa główne widoki: jeden z prognozą godzinową na nadchodzące 48 godzin, drugi z prognozą dzienną na kolejne 10 dni. Aplikacja Weather przystosowuje się do mniejszych ekranów, co sprawia, że jest bardziej przyjazna dla urządzeń mobilnych.

Poważne zmiany wprowadzono także w menedżerze plików Nautilus. Od tej wersji ma on nowe okno preferencji, wprowadza datę i godzinę utworzenia pliku, posiada ulepszone, dokładniejsze szacunki czasu dla trwających operacji na plikach oraz ma możliwość przeglądania dysku Google. Oprócz tego np. wyświetla podgląd podczas ustawiania tapety i umożliwia bezpośrednie uruchamianie plików tekstowych.

Menedżera okien Mutter przystosowano do lepszej pracy w Wayland, umożliwiono w nim klientom zdalnego pulpitu określenia przewijanego źródła oraz obsługę blokowania przycisku przewijania i przełączania trybu tabletu. Pojawiły się zmiany w Kalkulatorze, ulepszono miniatury, dostępność ekranu logowani i obsługę adresów URL OpenStreetMap w aplikacji Maps.

Zmiany na lepsze zaszły również w ustawieniach klawiatury. Na przykład ustawienia źródła wejściowego przeniesione zostały z regionu na klawiaturę, co ułatwia grupowanie ustawień klawiatury w jednym miejscu. Pojawiła się możliwość konfiguracji klawiatury oraz ułatwiona została nawigacja i wyszukiwanie.

GNOME w najnowszej odsłonie zawiera wiele mniejszych, „niewidocznych” zmian, usprawniających pracę z komputerem. Na przykład:

• wprowadzono dla danej lokalizacji pojawianie się okienka z informacjami z Wikipedii;
• ulepszono interfejs Compose Key, w którym sekwencje wyświetlane są w trakcie ich wprowadzania;
• wprowadzono wyświetlanie sparowanych miniatur w bocznym pasku przeglądarki dokumentów, gdy widok główny jest w trybie side-by-side;
• wprowadzono opcję informowania skąd oprogramowanie jest instalowane, bez względu czy jest to flatpak, czy pakiet dystrybucyjny.

GNOME 40 śmiało można określić jako przełomowy. Diametralnie zostały zmienione wygląd oraz filozofia pracy. Każda jego część została zaprojektowana z myślą o funkcjonalności, prostocie użycia oraz estetyce. Działanie 40-stki w praktyce będzie można sprawdzić w nadchodzących odsłonach dystrybucji Ubuntu 21.04 (Hirsute Hippo), którego premiera jest zapowiedziana na 22 kwietnia, oraz Fedora 34, którą będzie można pobrać od 27 kwietnia.

Prezentacja nowej wersji: https://forty.gnome.org
Informacja o wydaniu: https://help.gnome.org/misc/release-notes/40.0/